De laatste jaren staan de rashonden in het algemeen en de rashondenfokkers in een bijzonder kwaad daglicht. Men kan zelfs spreken van een soort heksenjacht, waarbij rashondenfokkers publiekelijk worden aangevallen in zowel de media als in talloze rechtszaken. De claims liegen er niet om, duizenden euro’s worden er gevorderd en soms ook toegewezen. Er is een beeld gegroeid dat de fokker de rekening moest betalen voor het onuitputtelijke doordokteren met honden die een (vermeend) gebrek hebben. Zelfs smartengeld werd door sommige rechters toegewezen.
Naast de externe bedreigingen is er ook sprake van interne bedreigingen. In hun ijver de buitenwereld te tonen dat in de georganiseerde kynologie misstanden streng worden aangepakt werden de regels in de tuchtrechtspraak sterk aangescherpt. Zo werden fokkers die een overtreding begingen zwaar gestraft met diskwalificaties en geldboetes. Niet altijd terecht overigens, er is wel degelijk reden voor nuance.
Toch lijkt er inmiddels een kentering plaats te vinden. Zowel in de rechtspraak, waarover later meer, als in de tuchtrechtspraak wordt er in toenemende mate meer genuanceerd gekeken. Een tweetal voorbeelden in de Tuchtrechtspraak van dit jaar uit de eigen praktijk van Recht voor de Rashond.
Overtreding ’24 maanden eis’
Een fokker is door het Tuchtcollege veroordeeld tot een geldboete van € 1.000,00 en een diskwalificatie van de persoon voor een periode van 12 maanden. De fokker werd verweten ‘een teef binnen 24 maanden na de dag van de dekking voor een voorvorig nest heeft laten dekken, althans niet heeft voorkomen dat die teef werd gedekt (Art. Vlll.1.1id 6 jo art. Vlll.3 KR).’
Met behulp van Recht voor de Rashond is de fokker tegen deze uitspraak in verzet gegaan.
Het betrof hier een behoorlijk zeldzaam ras, waarbij de fokker de enige serieuze fokker in de Benelux was die met een gedegen fok plan het ras op de kaart hield. Voor een dekking moet dus aardig wat afgereisd worden. De teef was slechts 1 x per 11 à 12 maanden loops en gezien haar leeftijd was het de laatste kans op een nest. De teef was in een bijzonder goede conditie en volgens de dierenarts was er geen enkel beletsel voor het krijgen van een nest. Voor de dekking van deze teef werd op het moment dat zij loops werd een aanzienlijke reis afgelegd en werd vervolgens gedekt. Achteraf bleek dat zij 1 dag (in feite 1½ uur) te vroeg was gedekt volgens het Tuchtcollege…
In de verzet procedure tegen de uitspraak van het Tuchtcollege werd in het verweer beroep gedaan op het kynologisch belang in relatie tot de naleving van regelgeving; bij een juiste afweging dient het Kynologisch belang afgewogen te worden tegen het voldoen aan de regelgeving. Aangezien de regelgeving inmiddels is aangepast (de ‘24 maanden eis’ is inmiddels uit het KR verdwenen) zou, indien de fokker naar de huidige regelgeving zou worden beoordeeld, deze situatie nu geen strafbaar feit opleveren. Bovendien staat vast dat er geen gezondheids- of welzijnsregels zijn overtreden.
Hield het Tuchtcollege aanvankelijk geen rekening met bovengenoemde omstandigheden en werd louter naar de overtreden regels gekeken in tweede instantie, op basis van de aangevoerde argumenten, nam het Tuchtcollege deze keer de Kynologische omstandigheden bij de beoordeling wel mee en verklaarde de fokker schuldig doch zonder strafoplegging.
Strikt genomen waren de regels overtreden doch voor het opleggen van een straf was er geen plaats. Een genuanceerd oordeel met een zorgvuldige belangenafweging; redelijk en billijk!
Uitzending KASSA! Fraude DNA onderzoek
In de uitzending op 7 november 2015 van het VARA programma KASSA! werd aandacht besteed aan een fokker die werd beschuldigd van fraude door het aanpassen van de documenten van DNA testresultaten.
Op de website gaf de Raad van Beheer haar standpunt weer: ‘De Raad van Beheer distantieert zich volledig van de handelswijze van de fokker. Het vervalsen van documenten die van belang zijn voor de gezondheid van een hond vinden wij uiterst verwerpelijk.’
Verder gaf de Raad aan dat de zaak hoog werd opgenomen en dat zij tevens de zaak zouden voor leggen aan het onafhankelijke Tuchtcollege. Tevens zou de zaak direct worden voorgelegd aan de NVWA (Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit).
Aanleiding was een zaak die Dier & Recht in de publiciteit bracht van een pup koper die zij bijstond in een conflict met deze fokker. De fokker werd verweten een hond te hebben gefokt met ichthyosis.
De zaak is echter niet voor de rechter verschenen maar is tussen partijen geschikt. Naar nu bekend is geworden had de pup koper, nog voor deze schikking tot stand was gekomen, de hond al naar het asiel gebracht…
Los daarvan heeft de Raad van Beheer de zaak aangebracht bij het Tuchtcollege en niet alleen de fokker doch ook de twee huisgenoten werden opgeroepen te verschijnen. Allen werd verweten de fraude te hebben gepleegd.
In het verweer werd naar voren gebracht dat er geen enkel bewijs was voor de beschuldigingen. Zo was het DNA monster (wangslijm) dat door de dierenarts naar het laboratorium in Frankrijk was gestuurd wekenlang zoek. In afwachting op de uitslag werd besloten opnieuw een monster op te sturen en ditmaal werd er een bloedmonster gestuurd. Vervolgens kwam het bericht dat het eerste monster was gevonden. De uitslag van de test die werd ontvangen gaf echter niet aan welk monster het betrof, het eerste of het tweede monster. Daarnaast was er geen bewijs dat de beklaagden een document hadden vervalst. Er is door niemand onderzoek gedaan, behoudens een door beklaagden ingeschakelde deskundige die verklaarde dat iedereen (dus niet alleen de beklaagden) het document met het testresultaat had kunnen aanpassen.
Het Tuchtcollege heeft op basis van alle informatie dan ook de drie beklaagden vrijgesproken en daarmee korte metten gemaakt met het ongefundeerde afrekenen van personen dat gemeengoed is geworden in de kynologie; eerst afschieten, dan pas afvragen…
Het wachten is op de update op de website van de Raad van Beheer over deze kwestie door aan te geven dat de fokker en haar huisgenoten zijn vrijgesproken door het Tuchtcollege.
Voorbeelden van de afrekencultuur zijn er te over. Er wordt voornamelijk uit de heup geschoten zonder alle feiten te kenen. Alleen indien men alle feiten en omstandigheden kent kan er een zorgvuldige afweging worden gemaakt. Gelukkig worden bij deze uitspraken van het Tuchtcollege de principes van redelijkheid en billijkheid weer meer in acht genomen.
In het volgend deel wordt nader ingegaan op deze tendens die thans ook in de rechtspraak zichtbaar wordt. Hierbij wordt het zonder meer aannemen dat fokkers altijd risico aansprakelijk zijn voor hun fokproduct langzaamaan meer losgelaten.