Een dekovereenkomst is niets anders dan het schriftelijk vast leggen van de wederzijdse rechten en verplichtingen van de fokker en de dekreu eigenaar. In principe ligt de verantwoording en de juridische aansprakelijkheid voor de gefokte pups bij de eigenaar van de teef, die immers de fokker is. De fokker draagt er zorg voor dat de teef voldoet aan de vereisten zoals gesteld in het Verenigings Fok Reglement en het Kynologisch Reglement van de Raad van Beheer, waaronder het Basis Reglement Stambomen voor wat betreft gezondheid en welzijn, exterieur, gedrag etc. De reu die door de fokker wordt uitgezocht om te dienen als vader van het te fokken nest dient eveneens te voldoen aan het Verenigings Fok Reglement. Als voor een buitenlandse dekreu wordt gekozen staat in veel fokreglementen opgenomen dat de reu dan moet voldoen aan de vereisten van het land waarin hij staat geregistreerd. De zorgvuldigheid waarmee de fokker de combinatie samenstelt is van belang bij de juridische aansprakelijkheid van de fokker in geval er iets mis zou blijken te zijn met een der verkochte pups.
Een fokker heeft een onderzoeksplicht, dat wil zeggen dat hij zich laat informeren over de gesteldheid van de reu en dat hij inzage krijgt in de benodigde gezondheidsuitslagen. Een en ander in het kader van de binnen het ras kenbare aandoeningen. De dekreu eigenaar heeft de verplichting om de fokker van alle informatie te voorzien die relevant is voor het op de wereld zetten van een zo gezond mogelijk nest. Op het moment dat een dekreu eigenaar belangrijke zaken verzwijgt voor de fokker heeft de fokker ingeval van problemen regres op de dekreu eigenaar. In gewoon Nederlands wil dat zeggen dat de fokker in een dergelijk geval verhaal kan halen bij de dekreu eigenaar.
Op de wederzijdse rechten en plichten van teven- en dekreu eigenaren zijn hoofdzakelijk nationale wetten van toepassing en voorschriften die zijn vastgesteld door de nationale kennelclubs en de rasverenigingen. Bij het opstellen van een dekovereenkomst moeten de twee partijen deze regels in acht nemen. Bij het ontbreken van dergelijke voorschriften en als er geen overeenkomst tussen de teef eigenaar en de dekreu eigenaar is opgesteld prevaleert het Internationale Fokreglement van de FCI.
Het de taak en verantwoording van de eigenaar van de teef om ervoor zorg te dragen dat de specifieke formulieren voor de Raad van Beheer aanwezig zijn en juist worden ingevuld en dat ze door de dekreu eigenaar worden ondertekend. De eigenaar van de dekreu mag weigeren om de benodigde formulieren te ondertekenen, zolang het overeengekomen dekgeld niet is betaald. Het is hem echter niet toegestaan de teef als onderpand te behouden volgens de FCI reglementen. Echter volgens de Nederlandse wetgeving is een zogenaamd retentierecht wel degelijk mogelijk. Indien de overeengekomen dekreu de dekking, om welke reden dan ook, niet volbrengt, of indien de teef zich niet wil laten dekken, waardoor er geen dekking plaats kan vinden, mag hij geen aanspraak maken op het dekgeld.
Afgezien van het overeengekomen dekgeld, heeft de eigenaar van de dekreu jegens de eigenaar van de teef geen rechten voor wat betreft het nest. Ter verduidelijking: hij heeft geen recht op een pup uit het nest. Is er echter een onderlinge overeenkomst dat in plaats van het dekgeld, een pup zal worden geleverd, dan moet dat voor de dekking schriftelijk worden overeengekomen.
In ieder geval moeten de volgende bepalingen worden opgenomen:
- De datum, waarop de eigenaar van de dekreu de pup moet komen ophalen (na deze datum komt zijn recht op een pup te vervallen);
- De datum waarop de eigenaar van de dekreu de pup mag uitkiezen;
- De datum, waarop de eigenaar van de dekreu een pup uitgekozen moet hebben (na deze datum is zijn recht om een pup uit te kiezen vervallen);
- Een afspraak over de transportkosten;
- De datum, waarop de eigenaar van de dekreu de uitgekozen pup feitelijk in ontvangst zal nemen;
- Specifieke bepalingen voor het geval, dat alle pups doodgeboren zijn, of er slechts een levende pup is, of indien de uitgekozen pup doodgaat alvorens de eigenaar van de reu deze in zijn bezit heeft.
Na een geslaagde dekking wordt de dekreu geacht zijn plicht te hebben gedaan en heeft de eigenaar van de dekreu derhalve recht op het overeengekomen dekgeld. Dit houdt niet noodzakelijkerwijze in, dat de teef drachtig is. Indien de teef leeg blijft, is het aan de eigenaar van de dekreu, hetzij bij de eerstvolgende loopsheid een gratis herdekking aan te bieden, hetzij een percentage van het dekgeld terug te betalen. Afspraken hierover dienen schriftelijk te zijn vastgelegd en voor de dekking in de overeenkomst te zijn opgenomen.
Indien (door sperma-onderzoek) kan worden bewezen, dat de dekreu op het moment van de dekking onvruchtbaar was, dient het dekgeld aan de eigenaar van de teef te worden terugbetaald
Kunstmatige inseminatie
Wanneer de teef wordt geïnsemineerd draagt de eigenaar van de teef de kosten voor het afnemen van het sperma en van het insemineren. De dierenarts die de inseminatie uitvoert dient de Raad van Beheer te bevestigen, dat de teef kunstmatig geïnsemineerd is met het sperma van de oorspronkelijk geplande reu. De eigenaar van de dekreu, waarvan het sperma is afgenomen dient de eigenaar van de teef in aanvulling op de verklaring van de dierenarts, een ondertekend dekbewijs te verstrekken. Als sperma wordt opgestuurd uit bijvoorbeeld het buitenland moet op voorhand ook afgesproken worden wie de kosten van transport op zich neemt, dat zal in veel gevallen de teef eigenaar zijn. En wie is er aansprakelijk als er bij het transport iets mis gaat, het sperma onbruikbaar is geworden tijdens het transport of verloren is gegaan? Dit zijn zaken die op voorhand uitonderhandeld moeten worden en in de overeenkomst moeten worden opgenomen.
De in dit artikel geschetste bepalingen van de FCI kunnen als leidraad dienen bij het opstellen van de overeenkomst. De bepalingen dwingen tot het nadenken en communiceren over bepaalde zaken. Niet genoeg benadrukt kan worden het belang van het opnemen in de dekovereenkomst van de gezondheidsonderzoeken van de teef en dekreu en de algemeen geldende gezondheids- en welzijnsvereisten voor de combinatie met als minimumvereisten de regels daaromtrent zoals opgenomen in de verschillende Verenigings Fokreglementen. En wat geldt voor de koopovereenkomst geldt ook voor de dekovereenkomst: Als de zaken goed en duidelijk vooraf zijn doorgesproken en op papier gezet blijven ze in de la liggen. Dergelijke overeenkomsten worden pas weer tevoorschijn getoverd als zich problemen aandienen.
Recht voor de Rashond heeft , gezien de toenemende internationale dekkingen, een model van een dekreu overeenkomst in de Engelse taal ontwikkeld. Dit model ‘Stud Dog Contract’ is hier beschikbaar!